Hoe verandert een gave, begerenswaardige werkplek, waar veel mensen bij willen horen, gaandeweg in een onveilige werkplek die publiekelijk aan de schandpaal wordt genageld? Op dit moment is DWDD het gesprek van de dag, maar het kan in principe elke organisatie overkomen.
Geschreven i.s.m. Inge Smak, Jessika de Waijer
Hoe ontstaat zoiets?
Dat gaat niet in een week of een maand. Er gaan jaren aan vooraf. Dus hoe beter je samen in de gaten hebt dat negativiteit en machtsongelijkheid steeds meer de ruimte krijgen, hoe groter de kans dat je escalatie kunt voorkomen.
Het schrikbeeld dat als je tot de top wilt horen, het risico op grensoverschrijdend gedrag erbij hoort, willen wij de wereld niet inhebben. Daarom nemen wij als Making Sense Together de tijd om hiervan te leren. Laten wij dit drama betekenis geven door er lessen uit te halen.
Wie zwijgt stemt toe?
Een onveilig werkcultuur is voor alle betrokkenen slecht. Bij dit soort situaties zijn er altijd veel verschillende partijen betrokken. Minimaal 4, weten wij uit ervaring. Ieder draagt een steentje bij, tot er een doorbraak of uitbraak is. Dus laten we kijken naar acties en verantwoordelijkheden van de verschillende rollen in dit speelveld. Wat kunnen je samen doen? Live and learn!
16 tips (en wanneer ze werken)
We geven 16 tips die bijdragen aan een veilige werkcultuur. Op papier zijn deze tips frustrerend voor de hand liggend. Klopt, maar er zit een wereld zitten tussen iets weten én het ook werkelijk doen. Het vraagt er namelijk om dat je ieder het ongemak opzoekt in plaats van vermijdt. En kritisch reflecteert op je eigen frames, de verhalen die je jezelf vertelt over de relatie met de ander, en wat jou daarin te doen staat. Want tips zijn op actieniveau lastig uit te voeren als je frames de uitvoering ondertussen ondermijnen. Hoe logisch de tips ook klinken, vraag jezelf (en elkaar) daarom altijd af welke frames je aansturen als je ieder vanuit de eigen rol het échte gesprek hierover wilt voeren.
Niet ingrijpen, niet uitspreken, niet luisteren brengt ons precies daar waar wij niet willen zijn. Elke rol heeft een eigen verantwoordelijkheid. Wij helpen je graag om te zien wat deze invloed is.
Niet in willekeurige volgorde, hieronder enkele suggesties hoe elke rol zijn/haar steentje bij kan dragen om een onveilige cultuur te voorkomen.
De werkgever
NIET denken ‘bij ons gebeurt dat niet’ MAAR er continu op bedacht zijn
NIET passief zijn MAAR in actie komen, ook bij kleine signalen
NIET wachten tot betrokkenen het zelf wel oplossen MAAR pro-actief het gesprek faciliteren
EN het beschermen van alle betrokkenen
Collega’s er omheen
NIET denken ‘dit gaat mij niet aan’ MAAR uitspreken wat je vindt
NIET bagatelliseren MAAR een stap ernaartoe zetten, welke dan ook
NIET wachten op escalaties MAAR het gesprek initiëren
EN het ongemak aangaan
De Vermeende dader
NIET je acties verbloemen MAAR je verantwoordelijkheid nemen
NIET jezelf verdedigen MAAR eerst willen leren
NIET wachten op formele confrontatie MAAR zelf gesprek aangaan
EN de wereld van de ander accepteren
Het slachtoffer
NIET jezelf klein (laten) maken MAAR uitspreken wat het met je doet
NIET accepteren dat er aan ‘victim blaming’ wordt gedaan MAAR dit ook bespreekbaar maken en de feiten blijven aangeven
NIET (je het) zwijgen (laten opleggen) MAAR anderen in vertrouwen nemen en samen optrekken
EN samen sta je sterker
SAMEN creëer je een (psychologisch) veilige cultuur
Willen jullie leren hoe je dit in stapjes kunt doen? Daar is geen standaard recept voor. Het vergt willen leren, willen begrijpen en willen worstelen.
MakingSenseTogether helpt jullie graag die stappen te zetten als onderdeel van het creëren van psychologische veiligheid binnen een Lerende Organisatie.
In deze suggesties zijn verschillende visies achter onze aanpak te herkennen:
Voicedialogue: iedere stem heeft een reden om te bestaan en wil gehoord worden
Me, We & the System: het geheel in zijn complexiteit zien
Deep Democracy: de stem van de minderheid is altijd aanwezig
Chris Argyris: het ‘ongezegde’ bespreekbaar maken en double loop learning
