inspiratie

Doen wat je belooft - Making Sense Together

inspiratie

Onze ouders hebben het ons met de paplepel ingegoten: wat je belooft moet je doen. En die moraal geldt niet alleen voor kinderen, maar ook voor de ouders. Logisch dat een kind protesteert als vader bijvoorbeeld een lekker toetje in het vooruitzicht stelt en na de bietjes en aardappeltjes er geen toetje blijkt te komen. Ok, dingen kunnen anders lopen en dat moeten kinderen ook leren. Maar de belofte moet doorgaans wel betrouwbaar zijn, anders is de ‘belover’ niet langer ‘beloved’.

Het is een menselijke reactie: als je het één zegt en het ander doet, haken mensen af. Deze wetmatigheid wordt door hoogleraar psychologie Cialdini mooi beschreven in zijn boek ‘Invloed’. Daarin zet hij op een aantal gedrags- en verleidingsprincipes (hoe komt het dat mensen iets kopen of doen) op een rij.

  • Sociale bewijskracht: iedereen doet het, dus misschien moet ik ook maar eens…
  • Autoriteit: X is wijs of machtig dus als hij het zegt zal het wel waar zijn
  • Schaarste: Als iets schaars is, moet ik er snel bij zijn. En als ik het heb, mag ik het niet verliezen.
  • Consistentie: Doe wat je zegt belangrijk te vinden, geloofwaardigheid. Anders ben je hypocriet of zwak.Sympathie: X is sympathiek dus ik ben bereid te geven.
  • Wederkerigheid: X heeft iets voor mij gedaan dus is het logisch dat ik iets terug doe.

Consistentie wekt vertrouwen

We zoomen hier in op ‘consistentie’. Het blijkt voor organisaties en ondernemingen niet altijd makkelijk te zijn om beloftes waar te maken.

Beloftes als:

  • De mens staat bij ons centraal
  • Persoonlijke aandacht staat voorop
  • Wij geloven in transparantie
  • Vertrouwen hebben we hoog in ons vaandel

En ga zo maar door.

Mooie woorden. Prachtige beloftes. We willen het graag geloven en we willen het graag zeggen: op zondag in de kerk. Maar maandagochtend neemt de waan van de dag het helaas weer over.

  • Mens centraal wordt: “Nee, we kunnen de regels niet voor jou veranderen.”
  • Persoonlijke aandacht wordt: “Geachte meneer/mevrouw,…”
  • Transparantie wordt: “Deze informatie is niet beschikbaar.”
  • Vertrouwen wordt: “Dat kun je wel zeggen maar wij maken te vaak mee dat…”

Sabotage ligt altijd op de loer

Een organisatie is net een mens. Het heeft een persoonlijkheid, een geschiedenis, hardnekkige patronen, zoekt sluiproutes, beschermt zichzelf, heeft dromen of paniekaanvallen en zit vol met goede voornemens die moeilijk uit te voeren zijn.

Het is voor een gewone sterveling al lastig om consistent te zijn. We saboteren onszelf regelmatig. Dus laat staan dat het voor een verzameling individuen makkelijk is. Daarom bedenken we systemen en procedures. En nog meer procedures. De sabotage ligt immers steeds op de loer en je weet niet precies waar het vandaan komt.

Te veel systeemgericht zijn heeft echter een groot nadeel. Op den duur onthoofd je de organisatie. Of anders gezegd: hoofd en lichaam (en hart!) hebben geen connectie meer.

Dus al die mooie woorden zijn dan alleen nog maar woorden. Er zit geen leven meer in en dus wórden ze ook niet geleefd. Men is namelijk vooral bezig het systeem in stand te houden.

Het gevolg is dat zo’n organisatie (groot of klein) niet meer consistent is.

Woorden en daden lopen uiteen. Klanten lopen weg. Medewerkers vertrekken. Zij kunnen zelfs ‘saboteurs’ worden en vijandig zijn in hun verhalen.

Het kan ook anders

De organisaties die doen wat zij beloven kunnen op loyaliteit rekenen. Van zowel medewerkers als klanten en andere stakeholders.

Integriteit en geloofwaardigheid. Daar gaat het steeds meer om.

Als zij zich bovendien openstellen voor feedback, mocht er toch misgaan, dan zijn ze helemaal goed bezig.

Hoe doen ze dat? Door de Bedoeling consequent naar alle processen, alle dagelijkse handelingen en alle mogelijke scenario’s, te vertalen. En geen angst te hebben om oude patronen te veranderen die niet meer passen bij het ‘verhaal’. En weten dat ‘lichaam en geest één zijn’.

Organisaties die hoofd, hart en lichaam als één geheel zien, nemen alle betrokkenen erin mee:

  • Medewerkers hebben invloed
  • Klanten wordt om feedback gevraagd
  • Leiders weten hoe zij het échte gesprek voeren en stellen zich kwetsbaar op
  • De deuren naar buiten toe staan altijd open

Kortom: het stroomt. Heen en weer. Er is geen sprake van een los hoofd op een lichaam.

Voorbeelden

Ik werkte een paar jaar geleden als opleidingsadviseur voor een paar grote energieleveranciers. Er verandert veel in die markt.  Ik heb de strategiewijziging van dichtbij kunnen meemaken. Vastberaden een verschil te gaan maken, keek de leiding kritisch naar de eigen visie, het verhaal (missie-visie-beloften). Waarden en intenties werden aangepast. De organisatiestructuur ging op de schop. So far so good. De klant zou ten alle tijden centraal staan.

Op de werkvloer ging er toch e.e.a. mis. Als klant-adviseurs hun klant tevreden stelden (centraal zetten) kregen zij niet zelden een tik op de vingers van leidinggevenden. De adviseurs hadden de procedures niet nageleefd! Na verloop van tijd lieten ze het wel uit hun hoofd om de klant centraal te zetten. De regels werden weer leidend.

Als de organisatie beter had nagedacht over de vertaling van het verhaal naar de dagelijkse praktijk (en adviseurs heldere kaders had gegeven, in samenspraak mèt die adviseurs) dan hadden ze niet weer opnieuw hoeven te beginnen. Er is veel geld in de strategie-wijziging gepompt. Zonde.

Nog een voorbeeld

Een vakorganisatie. Arbeidsverhoudingen veranderen in rap tempo en dat merken ze. Hun positie verandert. De organisatie ging voortvarend aan de slag: het moest anders. Er werd een werkgroep opgericht om onderzoek naar de wensen van leden te doen. Dit werd meegenomen in de herformulering van het verhaal en de strategie. Er werd weer waarde toegevoegd. Althans, zo klonk het verhaal.

In de praktijk liep het minder mooi.

De adviseurs die dagelijks leden aan de telefoon hadden, precies wisten wat er leeft en welke procedures tegenstrijdig waren met het nieuwe verhaal, werden genegeerd. Dat lijf zat niet vast aan het hoofd. Ook de vakorganisatie kon na verloop van tijd weer opnieuw beginnen. Onder toegenomen druk. Goed dat ze dat überhaupt deden, maar het had veel tijd, ergernis, leden en geld gescheeld als ze het meteen anders hadden gedaan.

Uiteraard blijft het erg lastig om een verandering in één keer goed te doorlopen. De praktijk blijkt immers weerbarstig. Het gaat met vallen en opstaan. En dat moet ook. Veranderen is immers een leerproces. Daar hoort fouten-maken bij. Daar leer je van.

En toch… de Bedoeling werkt alleen als deze ook in de praktijk als toetssteen gezien wordt. Als iedereen de toetssteen kent en accepteert, heb je bovendien geen dikke handleidingen met regels nodig. Mensen weten dan snel of een bepaalde beslissing wel of niet in overeenstemming is.

It takes two to tango

It takes two to tango

Het lijkt soms dat psychologische veiligheid en conflict niet samen kunnen gaan. Maar als ze samen dansen, ontstaat er juist een prachtige synergie die de teamdynamiek verrijkt. Je kunt denken dat als je een veilige omgeving wilt creëren, je conflicten moet vermijden....

Lees meer
Tevredenheid is fijn. Betrokkenheid is mooier.

Tevredenheid is fijn. Betrokkenheid is mooier.

Verzuim, vertrek, tegenvallende resultaten, gedoe tussen collega’s of teams: je wilt het natuurlijk allemaal voorkomen. Maar de realiteit is dat die uitdagingen er nu eenmaal zijn; soms staren ze je in het gezicht, soms staan ze om een hoekje verdekt opgesteld. Als...

Lees meer
Workplace learning

Workplace learning

Als CONTINU leren en ontwikkelen binnen je organisatie je doel is, duik dan vooral eens in ‘Workplace Learning’ van Nigel Paine, een praktische, evidence-based gids voor een lerende cultuur en meer engagement van medewerkers. Het is helder en toegankelijk geschreven...

Lees meer
Talenten koesteren

Talenten koesteren

We kunnen nog meer liefde en werkgeluk creëren als we bewust waarderend kijken naar talenten van onszelf en van collega's. Als we ons richten op wat er van nature in ons zit en hoe we dit nog verder kunnen laten groeien. Als we dezelfde taal spreken als het over...

Lees meer
Een veilige cultuur creëer je samen

Een veilige cultuur creëer je samen

Hoe verandert een gave, begerenswaardige werkplek, waar veel mensen bij willen horen, gaandeweg in een onveilige werkplek die publiekelijk aan de schandpaal wordt genageld? Op dit moment is DWDD het gesprek van de dag, maar het kan in principe elke organisatie...

Lees meer
Diversiteit en inclusie: hoe dan?

Diversiteit en inclusie: hoe dan?

Goed werkgeverschap gaat onder andere over diversiteit. Organisaties presteren beter als zij een grote diversiteit aan mensen in dienst hebben. Voorwaarde is wel dat het onderdeel uitmaakt van de Bedoeling. En dat leidinggevenden hier goed en consequent mee omgaan....

Lees meer
Hoe voorkom je grensoverschrijdend gedrag?

Hoe voorkom je grensoverschrijdend gedrag?

Wat begon met een hashtag ‘regen’ (MeToo) is inmiddels een kolkende stroom van meldingen over seksueel grensoverschrijdend gedrag geworden. Dagelijks horen we over nieuwe ‘gevallen’, waarbij publieke figuren hard worden veroordeeld. Maar het vindt ook buiten de...

Lees meer
Een goede leider

Een goede leider

Een goede leider organiseert en onderzoekt het eigen ongelijk. In dit mooie interview licht Marilieke Engbers toe hoe belangrijk dat is. En waarom er ruimte moet zijn voor verschillende perspectieven, wil je van goed leiderschap (en goede samenwerking) kunnen...

Lees meer
Voorbeeld doet volgen

Voorbeeld doet volgen

Onze klanten willen graag werken aan betekenisvolle werkrelaties door zich te richten op diversiteit in het team, psychologische veiligheid en reflectie op het ontstaan van (en grip krijgen op) patronen. In NRC (23 dec 2021) lazen we een inspirerend interview met...

Lees meer
Duik in de onderstroom

Duik in de onderstroom

De onderstroom. Het is inmiddels een bekend ‘label’ voor wat er niet gezegd of besproken wordt, maar wat wèl bepalend is. Ook op de werkvloer.Hoe groter het verschil tussen wat we zeggen en wat we denken en voelen, hoe ‘dieper’ de onderstroom is.Meestal weet je het...

Lees meer
de 4 niveaus van Psychologische Veiligheid

de 4 niveaus van Psychologische Veiligheid

Het begrip ‘Psychologische Veiligheid’ op zich klinkt misschien wat academisch maar het gaat in feite over heel begrijpelijke en menselijke behoeftes als: je mening kunnen geven, twijfels uiten, elke vraag kunnen stellen, fouten bespreekbaar maken, nieuwe ideeën...

Lees meer
De grote impact van theater interventies

De grote impact van theater interventies

Ter leering ende vermaeck. Deze uitdrukking, waarvan de herkomst niet helemaal duidelijk is, bouwt voort op de aloude gedachte dat iets nuttigs ook aangenaam kan zijn; zo bestaat er het Latijnse gevleugelde woord miscere utile dulci (naar Horatius): 'het nuttige met...

Lees meer
Ontdek je sterke punten

Ontdek je sterke punten

Making Sense Together werkt onder andere aan talentontwikkeling. Veel organisaties zijn nog vooral gericht op zwakheden (of eufemistisch 'ontwikkelpunten' genoemd). Wat niet goed gaat krijgt in het algemeen nu eenmaal meer aandacht. Talenten worden wel gezien en benut...

Lees meer
Ik én wij

Ik én wij

Niet elke revolutie ging zo snel als de huidige. 9000 jaar geleden begonnen mensen hun voedselvoorziening te organiseren: de agrarische revolutie. Dagelijkse ontwikkelingen verliepen nog traag. 200 jaar terug hadden we de industriële revolutie. Het tempo lag...

Lees meer
In gesprek met Amy Edmondson

In gesprek met Amy Edmondson

Volgens Harvard University's Dr. Amy Edmondson is psychologische veiligheid een essentiële voorwaarde binnen onze huidige kenniseconomie. Als medewerkers (op elke laag van de organisatie) geen vrijheid ervaren om hun gedachten, twijfels, fouten en ideeën te delen,...

Lees meer
Als je enige gereedschap een hamer is

Als je enige gereedschap een hamer is

.. dan zie je alleen maar spijkers. Of erger: je ziet nog maar één spijker. We hebben allemaal wel eens last van tunnelvisie. Zo overtuigd als we kunnen zijn van onze eigen zienswijze of statement, dat we gaan hameren. In de veronderstelling dat anderen het ook zo...

Lees meer
Aangeleerde hulpeloosheid

Aangeleerde hulpeloosheid

Als je dieren laat lijden en zij kunnen daar niets tegen doen, gaan ze bij de pakken neerzitten. Ze verpieteren ook qua gezondheid. Dat op zichzelf is niet zo bijzonder, wat wel opmerkelijk is, is dat deze dieren na een treitersessie ook moeilijk in staat zijn om nog...

Lees meer
Over de uitholling van moraliteit

Over de uitholling van moraliteit

Een boeiend artikel van Lenette Schuijt (Managementsite 16 november 2021) dat ook mooi aansluit bij de aandacht voor omgangsvormen in de Tweede Kamer in dezelfde week. "Waarom handelen onze leiders zo weinig vanuit een moreel kompas? Is het een verzet tegen dwingende...

Lees meer
De onbevreesde organisatie – Amy C. Edmondson

De onbevreesde organisatie – Amy C. Edmondson

Met 'De onbevreesde organisatie' zet Amy C. Edmondson het begrip psychologische veiligheid binnen organisaties en teams op de kaart. Dit veelgeprezen boek is gebaseerd op twintig jaar diepgaand onderzoek. Het toont met vele overtuigende praktijkvoorbeelden en...

Lees meer
Betekenisvolle werkrelaties – Ina Ahuis

Betekenisvolle werkrelaties – Ina Ahuis

'Ons leven wordt grotendeels bepaald door de kwaliteit van onze relaties.  Dat is in ons werk niet anders.' In Betekenisvolle werkrelaties laat Ina Ahuis zien wat het vraagt om betekenisvolle werkrelaties aan te gaan én hoe je anderen daarbij kunt ondersteunen en...

Lees meer

Vraag hier ons gratis E-Book aan.:
16 inspirerende time outs voor meetings